นโยบายเล็กสู้ใหญ่ใน สามก๊ก และ Game of Thrones

สามก๊ก กับ Game of Thrones มีความคล้ายคลึงกันหลายส่วน คือว่าด้วยการชิงอำนาจระหว่างก๊ก นโยบายหลักในสามก๊กที่จ๊กก๊กและง่อก๊กเห็นตรงกัน (แต่ไม่ทุกคน) คือสองเล็กต้านหนึ่งใหญ่ (วุยก๊ก) แม้ว่าจะต้องระแวงหลังกันอยู่ตลอดเวลาก็ตาม ขณะที่ก๊กใหญ่ก็ต้องหาทางทำให้สองก๊กเล็กแตกคอกันให้ได้ อาจด้วยการยื่นข้อเสนอให้ก๊กใดก๊กหนึ่งเข้ามาเป็นพันธมิตร ใน GOT ทฤษฎีนี้ก็ยังคงมีแต่ค่อนข้างน้อยมาก อาจเพราะจำนวนก๊กที่มีมากว่าถึง ๗ ก๊ก หลายครั้งที่ดันกัดกันเอง หรือไม่ก็ห่วงแต่ผลประโยชน์ จนตกเป็นเหยื่อของก๊กใหญ่ (Lannister)

Advertisements

เราตัดสินใจจากข้อมูลหรือผลประโยชน์?

หยิบหนังเก่ามาปัดฝุ่นดู “The Sum of All Fears” สร้างจากนวนิยายแนวสืบสวนชั้นเยี่ยมของ ทอม แคลนซี เป็นซีรี่ส์ที่ขายดิบขายดีจนถูกนำมาสร้างเป็นหนังกวาดเงินไปหลายร้อยล้าน ถ้าเป็นคอหนังและนิยายคงจะรู้จัก “แจ๊ค ไรอัน” ตัวละครเอกของเรื่องดี

ไรอัน เป็น CIA สมองเพชร หน้าที่ของเขาคือวิเคราะห์ข้อมูล เราจะไม่เห็นเขาวิ่งควงปืนไล่ยิงผู้ร้าย แต่เขาทำงานนั่งโต๊ะที่ใครๆ คิดว่าน่าเบื่อ งานน่าเบื่อนี่แหละที่เป็นตัวชี้เป็นชี้ตาย ความเห็นของเขาบางข้อจะกลายเป็นนโยบายของประเทศเมื่อประธานาธิบดีตัดสินใจ “เชื่อ”

ในภาคนี้ว่าด้วยความขัดแย้งที่เกิดจากความไม่เข้าใจกันระหว่างรัสเซียกับอเมริกา อันเกิดจากการวางแผนของพวกขวาจัดที่หมายจะเสี้ยมให้สองประเทศรบกัน นิวเคลียร์ปริศนาเกิดระเบิดขึ้นในบัลติมอร์ อเมริกาฟันธงว่าเป็นฝีมือรัสเซีย ฝ่ายรัสเซียก็ยืนยันว่าไม่ใช่แต่ก็ต้องเตรียมพร้อมรบ ขณะที่ทั้งสองฝ่ายกำลังตัดสินใจจะกดปุ่มปล่อยนิวเคลียร์ มีเพียง ไรอัน ที่รู้ข้อมูลที่ถูกต้อง คำถามก็คือเขาจะทำยังไงให้ผู้นำทั้งสองฟังเขา และที่สำคัญ “เชื่อ” ข้อมูลที่เขาให้

Hana”s Miso Soup : หนังเศร้าที่ดูแล้วไม่เศร้า

ความจริงแล้วมันเศร้านะครับ ภาพยนตร์ที่เกี่ยวกับการสูญเสียส่วนใหญ่ก็มักจะบีบน้ำตา แต่กับ Hana”s Miso Soup (2015) ผมรู้สึกว่ามันไม่เศร้า กลับรู้สึกว่ามันคือหนัง Feel Good เรื่องหนึ่งเลย

เพราะการที่ใครหนึ่งตาย อาจทำให้เราเข้าใจได้แจ่มชัดขึ้นว่าใครคนนั้น มีความหมายกับคนอื่นมากเพียงใด

Hana”s Miso Soup สร้างขึ้นมาเค้าโครงเรื่องจริงของครอบครัวเล็กๆ คุณพ่อชินโนะ คุณแม่จิเอะ และคุณลูกฮานะ เมื่อคุณแม่จิเอะรู้ว่าตัวเองมีชีวิตอยู่ได้อีกไม่นาน จึงพยายามถ่ายทอดฝีมือการทำครัวให้ฮานะ โดยเฉพาะการปรุงซุปมิโซะ

อย่างที่บอกว่าหนังเศร้าเรื่องนี้ดูแล้วไม่เศร้าเลย ขนาดฉากที่จิเอะรู้ตัวว่าเป็นมะเร็ง เธอยังบอกสามีด้วยท่าทีคิกขุว่า ฉันเป็นมะเร็งค่ะ มันช่างขัดแย้งกับความเป็นจริง แต่นั่นคือวิธีที่จิเอะพยายามให้เหมือนทุกอย่างเป็นเรื่องปกติ เอาเข้าจริงจิเอะก็ต้องต่อสู้กับความรู้สึกสิ้นหวังและน้อยใจ เพราะโรคร้ายทำให้จิเอะต้องเลือกว่าจะมีลูกหรือไม่ เพราะถ้ามีลูก มะเร็งอาจจะกลับมาอีกครั้ง จนแล้วจนรอดเธอก็ตั้งครรภ์ เอาละสิ ใครๆ ต่างบอกให้เธอเก็บลูกเอาไว้ ทั้งชินโนะที่แสดงออกชัดเจนว่าอยากได้ลูก หรือพ่อของเธอที่บอกกับเธอว่าให้เก็บหลานเถอะ “จงเสี่ยงเพื่อสร้างชีวิตใหม่” … ฟังดูดีจังเลย แต่มีใครเข้าใจฉันบ้างมั้ย (วะ) เนี่ย จิเอะคงคิดแบบนั้น

สามก๊กพิจารณา: สองยุทธศาสตร์ที่ไม่เป็นจริง

องค์กรที่จะประสบความสำเร็จจะต้องมีการวางนโยบายและแผนงานที่เป็นระบบ เป็นรูปธรรม มีบุคลากรที่ดี มีโน่นนี่นั่นมากมาย และอาจต้องมีดวงเพิ่มด้วยในบางโอกาส ในสามก๊กก็มีแผนและกลยุทธมากมาย ที่รู้จักกันดีคือ แผนยุทธศาสตร์ที่หลงจง ซึ่งเป็นนโยบายหลักที่ จูกัดเหลียง เสนอต่อ เล่าปี่ ในวันที่ได้พบกันที่กระท่อม ในสามก๊ก ๒๐๑๐ ก็มีอีกแผนยุทธศาสตร์ที่สำคัญไม่แพ้กัน นั่นคือนโยบายที่ สุมาอี้ นำเสนอต่อ โจโฉ

ลองมาดูแผนยุทธศาสตร์ของทั้งสองคนกันก่อน

(ภาพจากซีรี่ส์ สามก๊ก ๒๐๑๐)

Top 5 My Movies: หนังกำจัดศพ

ข่าวการฆาตกรรมอำพรางศพทั้งไทยและเทศมีออกมาบ่อยมากในแต่ละปี ประกอบกับบรรดาหนังสยองขวัญก็มักจะหยิบยกมาเป็นแกนหลักของเรื่องราวให้คอหนังแหวะได้ติดตาม บางคนดูแล้วก็เชื่อเป็นตุเป็นตะว่ามันทำได้ง่ายดาย ความจริงแล้วร่างคนทั้งร่างนะครับ จะซ่อนอำพรางยังไงมันก็ต้องเหลือหลักฐานบ้างล่ะ

ผมเป็นแฟนหนังประเภทนี้อยู่เหมือนกัน วิธีการหนึ่งซึ่งคิดว่าน่าจะเป็นการกำจัดศพที่เข้าท่าที่สุด ไร้ร่องรอยที่สุด แม้จะต้องระมัดระวังและใช้เวลาสักหน่อยนั่นคือ “การกิน” ซึ่งก็ไม่ได้บอกว่าคุณต้องกินเองนี่นะ

1. Snatch (2000) หนังกวนๆ ของ กาย ริทชี่ ว่าด้วยเรื่องราวการตามล่าเพชรเม็ดเขื่องที่สร้างความโกลาหลไปทั้งบาง เหตุการณ์วายป่วงเลือดสาด บวกกับมุกตลกร้ายแบบแรงๆ ทำให้ Snatch เป็นหนึ่งในหนังที่กวนตีนที่สุดเรื่องหนึ่ง

สามก๊กพิจารณา: ศึกผาแดง รบไม่รบ? ใครตัดสินใจกันแน่?

เมื่อครั้งก่อนผมเขียนถึงความสัมพันธ์ของเจ้านายมือใหม่หน้าใสกิ๊กอย่าง ซุนกวน กับ จิวยี่ แม่ทัพใหญ่ผู้กุมอำนาจที่แท้จริงของกังตั๋ง ว่าในซีรี่ส์สามก๊ก เวอร์ชั่น ๒๐๑๐ เขาพยายามนำเสนอมุมมองใหม่ที่ต่างจากเวอร์ชั่นเก่าหรือในหนังสือ ให้ดูความสัมพันธ์ของทั้งคู่นั้นดูคลุมเครือเหมือนมีหมอกแห่งความไม่ไว้วางใจคั่นกลางอยู่บางๆ

หากใครติดตามดูทางทีวีหรือท่านที่ดูผ่านสื่อออนไลน์ไปจนหมดแล้ว ลองย้อนกลับมาดูในช่วงนี้ใหม่อีกทีนะครับ จะเห็นว่าผู้สร้างเขาพยายามเหลือเกินที่จะใส่มุมมองที่ว่านี้ลงไปหลายฉาก ครั้งก่อนผมเล่าถึงตอนที่ซุนกวนซื้อใจจนขึ้นครองเก้าอี้ผู้นำกังตั๋งอย่างสมบูรณ์ไปแล้ว มาครั้งนี้ลองมาพิจารณาอีกทีในศึกเซ็กเพ็กนะครับ

ซุนกวนกำลังครุ่นคิด (ภาพจากซี่รี่ส์สามก๊ก ๒๐๑๐)

ตามที่เราคุ้นเคยนั้น ซุนกวนลังเลอยู่ว่าจะรบหรือจะยอมโจโฉดี จนขงเบ้งข้ามฟากมายุนั่นแหละถึงได้ตัดสินใจ แต่ในเวอร์ชั่นนี้เรารู้สึกได้ชัดเจนว่าซุนกวนเลือกที่จะสู้อย่างมีศักดิ์ศรี (ตรงนี้ขอชมทีมผู้สร้างที่เข้าใจเลือกนักแสดงที่ดูยังละอ่อน และแสดงสีหน้าครุ่นคิดได้ดีเยี่ยม) ไม่ว่าขงเบ้งจะมายั่วหรือไม่ก็ตาม ซุนกวนฉลาดพอที่จะเลือกสู้มากกว่ายอม โดยยึดเอาผลประโยชน์ของกังตั๋งเป็นที่ตั้ง ไม่ใช่ผลประโยชน์ของตัวเองอย่างที่ขงเบ้งยกมาอ้าง ติดอยู่ที่ฝ่ายกังตั๋งยังแตกเป็นสองเสียง คือพวกนายทหารขอสู้ตาย แต่ฝ่ายขุนนางเลือกให้ยอม

สามก๊กพิจารณา : เมื่อมีเจ้านายละอ่อน แต่ฉลาดเป็นกรด

“การศึกสงคราม เจ้าสู้ข้าไม่ได้ แต่การครองคนครองแผ่นดิน ข้าเทียบเจ้าไม่ติด”

ตอนที่ ซุนกวน ขึ้นครองกังตั๋งต่อจากพี่ชาย เขาเพิ่งจะบรรลุนิติภาวะเองนะครับ ถ้ามองจากสายตาของ จิวยี่ เตียวเจียว อุยกาย เทียเภา และรุ่นเก๋าคนอื่นๆ แล้วก็ต้องบอกว่า นายน้อยคนใหม่นี่ เด็กเมื่อวานซืนชัดๆ แต่ทำไมรุ่นเก๋าที่ว่ามาทั้งหมดกลับอุทิศตนรับใช้ชนิดยอมตายแทนเด็กรุ่นหลานคนนี้ได้

ขออนุญาตหยิบเอา ซีรี่ส์สามก๊ก เวอร์ชั่น ๒๐๑๐ มาเป็นตัวอย่าง ซึ่งผมเล่าไปหลายหนแล้วว่าเวอร์ชั่นนี้มีการดัดแปลงและเพิ่มเติมบางฉากที่เป็นการขยายความ และในตอนที่ผลัดอำนาจของกังตั๋งก็ช่วยเน้นแววความเป็นผู้นำที่ยิ่งใหญ่ของซุนกวนได้ชัดเจนขึ้นด้วย

ถ้าอ่านใน สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง ฉากซุนกวนครองกังตั๋งนั้นมีอยู่ประมาณ ๒-๓ หน้าเท่านั้น แต่ในซีรี่ส์ได้เพิ่มบทบาทการเป็นคนมองไกลและฉลาดเกินอายุของซุนกวนไว้ด้วย ซุนเซ็กผู้พี่ได้ประกาศมอบตำแหน่งให้เขาท่ามกลางขุนนางผู้ใหญ่ก่อนจะสิ้นใจ ก็เกิดความไม่แน่ใจในหมู่ขุนนางว่าเด็กหนุ่มคนนี้จะพาบ้านเมืองไปรอดไหม จึงมีขุนนางกลุ่มหนึ่งแนะให้ ซุนฮูหยิน ขึ้นเป็นผู้นำแทน เพราะตัวนางเองก็มีบุตรชายซึ่งก็มีสิทธิ์ในการครองตำแหน่งเหมือนกัน เอาล่ะสิ ทีนี้ก็เริ่มจะมีปัญหาแล้วเมื่อกังตั๋งเกิดคลื่นใต้น้ำขึ้นมาแล้ว